KAW 1986 str. 360+ ilustracje, stan db (podniszczona nieznacznie okładka, zakurzona), ISBN 83-03-01373-4 Wstęp Dzieje jazdy polskiej, niekwestionowanej broni „narodowej", jak dotąd traktowane są przez historyków marginesowo. Przeświadczenie, że na tym temacie wszyscy się znają, spowodowało w konsekwencji unikanie publikowania opracowań typu syntetyczno-monograficznego. Paradoksem jest, że jazda polska nie posiada swej monografii, gdyż nie jest monografią klasyczne już opracowanie Konstantego Górskiego, doprowadzone zresztą tylko do 1500 r., ani też „Księga jazdy polskiej" — opublikowana w Warszawie w 1939 r. Mimo znacznej objętości jest to faktycznie bardzo nierówny zbiór studiów i metryk bojowych, zakończonych cennymi zestawieniami, zwłaszcza dla badaczy okresu 1914-1921. Po roku 1945 ukazało się popularne opracowanie Cezarego Leżańskiego „Zostały tylko ślady podków", wydawane w kraju i za granicą monografie i metryki pułkowe, zresztą nieliczne, w tym 15 Pułku Ułanów Poznańskich i 17 Pułku Ułanów Wielkopolskich im. Króla Bolesława Chrobrego, nieco artykułów; nie uświadczymy natomiast opracowań bardziej ogólnych. Braki te w pewnym stopniu wypełniają pamiętniki kawalerzystów, pisane zwykle ze swadą, barwnie i interesująco, np. gen. bryg. dr. Romana Abrahama, dowódcy Wielkopolskiej Brygady Kawalerii w 1939 roku. Chcąc sprostać zapotrzebowaniu na opracowania z zakresu dziejów kawalerii polskiej, zespół autorów postanowił przygotować zbiór szkiców popularnonaukowych dotyczących tradycji jazdy regionu wielkopolskiego na przestrzeni dziejów. Nie ograniczaliśmy swobody autorów, wychodząc z założenia, że prezentują oni swój własny punkt widzenia, wynikający z osobistych zainteresowań. Nadto, w okresie staropolskim elementów wyodrębniających organizacyjnie formacje wielkopolskie jest niewiele. Nie jest też celem autorów wyróżnianie jazdy wielkopolskiej. Uważamy, że była ona cząstką świetnych tradycji różnych, historycznie ukształtowanych formacji jazdy, od rycerstwa Mieszka I, po kawalerię pancerno-motorową w latach II wojny światowej. Wyjaśnienia wymaga zakres przestrzenny pracy. Przyjęliśmy granice Wielkopolski w okresie z 1772 r., tj. województwa: poznańskie, gnieźnieńskie (wyodrębnione z północnej części województwa poznańskiego) i kaliskie. Po roku 1815 Wielkopolska została rozbita: z zachodnich jej części wraz z Poznaniem utworzono tzw. Wielkie Księstwo Poznańskie i włączono je do Prus. Części wschodnie Wielkopolski (dawne wschodnie części województwa kaliskiego) przypadły Rosji. Wprawdzie losy Wielkopolski „rozdartej" na dwie duże części potoczyły się różnymi nurtami społeczno-ekonomicznymi i kulturowymi, tak że zmiany te poważnie narastały w miarę upływu lat, nie oznacza to jednak powodu do akceptacji (mniej lub bardziej świadomej) sztucznego podziału Wielkopolski przez zaborców. Dodajmy, że w słuszności naszego stanowiska utwierdza nas zasada przyjęta przez redaktorów „Dziejów Wielkopolski", gdzie omawia się losy Wielkopolski wschodniej. Praca nasza powinna być wyrazem świadomości historyka — regionalisty o potrzebie opracowania tematu absorbującego wielu czytelników i miłośników naszych dziejów orężnych, lecz z braku odwagi rzadko podejmowanego. Odsłonięcie w dniu 10 września 1982 r. zrekonstruowanego pomnika 15 Pułku Ułanów Poznańskich i towarzysząca tej uroczystości patriotyczna, podniosła atmosfera, jak również reakcja zebranej publiczności dodatkowo utwierdziła autorów prezentowanych obecnie szkiców w przekonaniu o słuszności podjętej pracy. Zdajemy sobie sprawę z niedoskonałości rezultatów tego dzieła, jednakże w sytuacji braku opracowań zbiorowych związanych z dziejami polskiej jazdy, określone znaczenie posiadają publikacje, które podejmują ryzyko „poruszenia lawiny". W kraju obecnie jest wielu miłośników tradycji tej broni. Byłoby korzystne ujawnienie dorobku tych ludzi w postaci różnorodnych opracowań i przyczynków. Autorzy niniejszych szkiców zaangażowali się w różnym stopniu w zabiegi towarzyszące odbudowie Pomnika Poznańskiego Ułana, bądź to przez bezpośrednie uczestnictwo w pracach Społecznego Komitetu Odbudowy Pomnika, bądź to poprzez popularyzowanie dziejów jazdy wielkopolskiej. Praca została napisana z myślą o żyjących wśród nas ułanach, szwoleżerach, strzelcach i artylerzystach konnych, przede wszystkim jednak z myślą o Poległych w obronie Rzeczypospolitej w licznych wojnach i powstaniach. Im to symbolicznie poświęcony jest wspomniany pomnik, jak też niniejsza, niedoskonała próba , ujęcia epizodów z dziejów jazdy wielkopolskiej. Autorzy serdecznie dziękują Kawalerzystom, Bibliotekarzom, Muzealnikom i Archiwistom, którzy przyczynili się do powstania niniejszego zbioru. SPIS TREŚCI Bogusław Polak — Wstęp Marek Rezler — Jazda wielkopolska epoki przedrozbiorowej Marek Rezler — Kawaleria wielkopolska w okresie Księstwa Warszawskiego Bogusław Polak — W powstaniu listopadowym 1830-1831 r Bogusław Polak—Powstanie poznańskie 1848 r. Bogusław Polak — W powstaniu styczniowym 1863-1864 r. Bogusław Polak — Kawaleria Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 r. Bogusław Polak — Brygada Kawalerii Wielkopolskiej w latach 1921-1939 Piotr Bauer — Wielkopolska Brygada Kawalerii w Wojnie Obronnej 1939 r Tadeusz Jeziorowski — Wielkopolska kawaleria pancerna i zmotoryzowana w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie Żródla i opracowania (wybór) Wykaz załączników
|
randki |
rozrywka |
darmowe aliasy |
darmowe forum |
sklepy |
opinie, testy, oceny |
darmowa toplsta